Misofonya: Sıradan sesler hayatınızı kabusa çevirmesin!
Çiğneme, tıklatma ya da nefes alma sesleri sizi deliye mi döndürüyor? Belki de misofonya rahatsızlığınız olabilir!
Misofonya, belli seslere karşı çok hassasiyet yahut tahammülsüzlük olarak tanımlanan bir nöropsikiyatrik bozukluktur. Birçok insanın fark etmediği günlük sesler, misofonya hastaları için dayanılmaz olabilir ve duygusal patlamalara yol açabilir. Çiğneme sesi, kalem tıklatması üzere sıradan sesler, bu rahatsızlığı olan bireylerde gerilim, öfke yahut tasa üzere ağır reaksiyonlara neden olabilir.
Misofonya Nedir?
Misofonya, muhakkak seslere karşı olağandışı derecede güçlü bir duygusal reaksiyon geliştirme durumu olarak tanımlanır. “Sesten nefret” manasına gelen misofonya, birinci sefer 2001 yılında nöroloji literatürüne girmiştir.
Misofonya Belirtileri
Misofonya, hafif rahatsızlıktan önemli duygusal reaksiyonlara kadar farklı şiddetlerde görülebilir.
1. Duygusal Reaksiyonlar:
Öfke ve Hudut: Sesleri duyunca ani hudut patlamaları olabilir.
Kaygı ve Gerilim: Ses duyulduğunda huzursuzluk ve anksiyete baş gösterebilir.
Kaçınma Davranışları: Kişi sesin geldiği ortamdan uzaklaşmak isteyebilir.
2. Fizikî Yansılar:
Kalp çarpıntısı
Terleme
Titreklik ve gerginlik
Misofonyaya Neden Olan Sesler
Misofonya rahatsızlığına neden olan sesler ekseriyetle tertipli ve tekrarlayan seslerdir:
Ağız Sesleri: Çiğneme, yutkunma, ağız şapırdatma
Nefes Alma Sesleri: Burundan soluma, horlama
Parmak Sesleri: Kalem tıklatma, parmak şıklatma
Elektronik Sesler: Saat tıklaması, klavye tuş sesi
Misofonyanın Nedenleri
Misofonyanın kesin nedeni şimdi tam olarak anlaşılmamıştır, lakin kimi teoriler ortaya atılmıştır:
Beyin Hassasiyeti: Beynin işitsel ve duygusal yansıları işleyen kısımlarındaki çok aktivite.
Sinir Sistemi Hassasiyeti: Kişinin merkezi hudut sisteminin dış uyaranlara çok duyarlı olması.
Genetik Faktörler: Aile içinde benzer rahatsızlıklar görülmesi.
Travmatik Deneyimler: Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler de etkili olabilir.
Misofonya Nasıl Teşhis Edilir?
Misofonya, psikiyatristler veya nörologlar tarafından özel testlerle teşhis edilir. Kişinin seslere verdiği duygusal ve fiziksel tepkiler detaylı bir şekilde değerlendirilir.
Misofonya Tedavi Yöntemleri
1. Terapiler:
Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT): Kişinin seslere karşı verdiği tepkileri yönetmesine yardımcı olur.
Tinnitus Retraining Therapy (TRT): Beyni belirli seslere daha az hassas hale getiren özel terapi.
2. İlaç Tedavisi:
Misofonya için özel bir ilaç olmasa da kaygı giderici ve antidepresanlar fayda sağlayabilir.
3. Duyusal Alıştırmalar:
Beynin sesi farklı şekilde algılamasını sağlamak için dikkat dağıtıcı teknikler kullanılabilir.
Misofonya ile Başa Çıkma Yolları
Kulaklık Kullanımı: Gürültülü ortamlarda kulaklık kullanarak rahatsız edici sesleri engelleyin.
Rahatlama Teknikleri: Nefes egzersizleri ve meditasyon, stres tepkilerini azaltabilir.
Destek Almak: Aile ve arkadaş desteği, sosyal izolasyonu engeller.