Diyabetle yaşamak: Çocuklar için şiddetli lakin mümkün bir seyahat
Diyabet, halk ortasında ekseriyetle erişkinlerin hastalığı olarak bilinse de, çocukları da etkileyen önemli bir sıhhat sıkıntısıdır.
Çocuklarda görülen diyabetin büyük çoğunluğunu oluşturan Tip 1 diyabet, çoklukla ansızın ortaya çıkar ve bedenin insülin üreten hücrelerine saldıran bir otoimmün reaksiyon sonucu gelişir.
Ancak bu hastalık, erken teşhis ve gerçek tedaviyle çocukların sağlıklı bir hayat sürmesini engelleyen bir durum değildir. Uygun idare ve takviyesi sağlamak, diyabetli bir çocuk için olağan ve başarılı bir hayatın kapılarını açabilir.
Tip 1 diyabet, çoklukla su içme, sık idrara çıkma, kilo kaybı ve halsizlik üzere belirtilerle kendini gösterir. Lakin, bu belirtiler birçok vakit aileler tarafından öbür faktörlere bağlanarak göz arkası edilebilir.
“Çocuklarda diyabet olmaz” üzere yanlış bir inanış, hastalığın erken teşhis edilmemesine ve bazen daha ağır sonuçlara yol açabilmektedir. Diyabetin tanısı geciktiğinde, Diyabetik Ketoasidoz üzere hayatı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir. Bu sebeple, diyabet belirtileri görülen her çocuğun vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması kıymetlidir.
Bugün için, Tip 1 diyabetin kesin bir nedeni bulunmamaktadır. Lakin, ailelerin çocuklarının diyabet olmasında rastgele bir sorumluluğu yoktur. Çocukların diyabetle yaşaması, yanlışsız tedavi ve bakımla hem fizikî hem de ruhsal olarak sağlıklı bir formda mümkün hale gelir.
Ailelerin, çocukları diyabetle yaşarken moral kaybına uğramak yerine, tedavi sürecine odaklanması ve diyabeti bir arkadaş üzere kabul etmeleri gereklidir. Diyabetli çocuklara, ‘şeker hastası’ üzere etiketleyici tabirler yerine ‘Tip 1 diyabetli’ demek, onların toplumda damgalanmasını önler.
Tedavi sürecinde, insülin tedavisinin yanı sıra, sağlıklı beslenme, nizamlı fizikî aktivite ve diyabet bakımı rutinlerinin aksatılmaması büyük kıymet taşır.
Ayrıca, gelişen teknolojiyle birlikte, glukoz düzeylerinin daima olarak izlenmesi ve insülin dozlarının buna nazaran ayarlanması artık daha kolay ve acısız bir hale gelmiştir. Sensörler ve otomatik insülin pompaları, tedavi sürecini büyük ölçüde uygunlaştıran, ömür kalitesini artıran araçlardır.
Tip 1 diyabetin uzun vadeli riskleri ortasında göz, böbrek ve hudut hasarları yer almaktadır. Bu komplikasyonları önlemek için, kan şekeri düzeylerinin muhakkak hudutlar içinde tutulması gereklidir.
Diyabetli çocukların bakımında okulun da rolü büyüktür. Öğretmenlerin, diyabetli çocukları anlaması ve desteklemesi, onların sağlıklı bir formda okula devam etmelerini sağlar.